Pastelowy portret Anny Teresy Potockiej, wykonany przez Louisa François Marteau (1715–1804), nadwornego malarza króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, po 95 latach ponownie pojawia się w przestrzeni publicznej. Dzieło będzie udostępniane do wglądu na stanowisku domu aukcyjnego Mercari Polonia, który prezentuje portret w imieniu jego właściciela podczas Warszawskich Targów Sztuki w dniach 28–30 listopada.
Portret należy do wąskiej grupy zachowanych pasteli Marteau, z których większość została zniszczona podczas Powstania Listopadowego. Artysta, silnie związany z dworem królewskim, był jednym z kluczowych portrecistów kultury stanisławowskiej - uwieczniał zarówno elity polityczne i artystyczne, jak i gości słynnych „obiadów czwartkowych”. W tym kontekście portret Anny Teresy Potockiej z Ossolińskich dokumentuje obecność jednej z najbardziej wpływowych kobiet epoki w kręgu dworskim, będącej towarzyszką i faworytą króla, a zarazem matką pisarza Jana Potockiego.
Proweniencja dzieła jest szczegółowo udokumentowana. Od 1783 roku znajdowało się ono w Łazienkach Królewskich jako część Galerii Stanisława Augusta, następnie trafiło do zbiorów księcia Józefa Poniatowskiego w Pałacu pod Blachą, a później do prywatnych kolekcji arystokratycznych, m.in. rodu Tarnowskich.
Portret był prezentowany publicznie w Krakowie w 1913 roku na dwóch ekspozycjach: „Pasteli i Rysunków polskich, francuskich i niemieckich z XVII-XIX wieku” oraz „Wystawie Pamiątkowej Księcia Józefa Poniatowskiego w stuletnią rocznicę bohaterskiego zgonu”. Pokazywano go wtedy razem z drugim pastelowym portretem Marteau, wizerunkiem tancerki Binetti. Oba dzieła przez ponad pół wieku pozostawały w kolekcji Stanisława Tarnowskiego, funkcjonując niemal jako nierozłączna para. Ostatnia znana publiczna prezentacja portretu miała miejsce w 1930 roku na wystawie „Stary Portret”.
Postać samego Marteau powróciła do obiegu publicznego dopiero w 2016 roku, za sprawą wystawy Mistrzowie pastelu: od Marteau do Witkacego w Muzeum Narodowym w Warszawie. Pokaz ten obejmował także portret Binetti, znajdujący się obecnie w zbiorach warszawskiego Muzeum Narodowego.
Portret będzie udostępniany publiczności na stanowisku domu aukcyjnego Mercari Polonia podczas Warszawskich Targów Sztuki (28–30 listopada), gdzie prezentowany jest w imieniu właściciela.
Źródło informacji: Mercari Polonia Sp. z o.o

PAP
25.11.2025 / 12:01