4 sierpnia 2025 roku w poczekalni zabytkowego dworca kolejowego – siedzibie Muzeum Kolejnictwa i Łączności w Haapsalu otwarto wystawę „Joanna Concejo. Ilustracje i książka „M jak morze””.

Jej premierowa prezentacja w ramach programu kulturalnego prezydencji Polski w RPMB odbyła się z udziałem Ambasadora RP w RE Artura Orzechowskiego oraz Burmistrza Miasta Haapsalu Urmasa Suklesa 8 sierpnia, tj. w dniu inauguracji Dni Białej Damy, flagowej imprezy miejskiej. W wydarzeniu udział wzięli także zastępca Burmistrza Haapsalu Tõnu Parbus oraz członkowie delegacji oficjalnej miasta partnerskiego Raciborza – Starosta Powiatu Raciborskiego Grzegorz Swoboda, Ewa Bohr Cyfka – Dyrektor Departamentu Edukacji  i Adrian Plura – Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Jana III Sobieskiego w Rudach. Wydarzenie relacjonowane było przez media. Ekspozycja w nadbałtyckim Haapsalu czynna będzie do 4 września.  Kolejne miejsca prezentacji to Tallinn oraz wyspy Hiiumaa, Saaremaa i Kihnu. Mottem wszystkich wydarzeń bałtyckich placówki jest incipit wiersza Jaana Kaplinskiego „To samo morze we wszystkich z nas”.

Ambasada RP w Tallinnie pokazywała twórczość Concejo od roku 2016 w stolicy Estonii, stolicy Kulturalnej Europy Tartu i kilkudziesięciu centrach regionalnych – na wyspach, w leśniczówkach, w plenerach miejskich, na plażach, w galeriach muzealnych i  bibliotecznych, ogrodach botanicznych oraz pod żaglami „Daru Młodzieży”.  To właśnie z myślą o prezentacji ilustracji z „M jak morze” na jego pokładzie, podczas cumowania w Starym Porcie w ramach The Tall Ships Races – Tallinn 2024, przygotowano dodatkowo wielkoformatowy model 3D samej książki oraz zaprojektowano strefę edukreacyjną. Na jej potrzeby opracowano program działań twórczych dla zwiedzających. W samym Dniu Otwartych Pokładów, 12 lipca 2024 roku, wystawę Joanny Concejo na „Darze Młodzieży” zobaczyło ponad 12 tysięcy osób. Ułożono setki łódeczek z papieru i labiryntów z muszelek i kamyków, narysowano tyleż  pocztówek z wakacji nad Bałtykiem. Chętnie nadawano też listy z życzeniami dla Bałtyku pocztą butelkową.

Prosto z żaglowca ekspozycja „M jak morze” powędrowała do Centrum Edukacji Środowiskowej RMK w Kabli, to jest galerii w leśniczówce, ulokowanej na samym wybrzeżu Bałtyku. Później włączono ją z powrotem do autorskiej ekspozycji prac Concejo „To jest mój świat”, a tę z kolei do końca października pokazywano w Muzeum Valga (w ramach ESK 2024) oraz od 1 listopada do końca stycznia 2025 roku w Bibliotece Narodowej w Rydze (we współpracy z Ambasadą RP w Rydze).

Ambasada RP w Tallinnie, w porozumieniu z Wydawnictwem Format z Wrocławia i ilustratorką Joanną Concejo, przygotowała kolejną odsłonę wystawy jej „morskich” ilustracji. Tym razem jako projekt flagowy w Estonii prezydencji Polski w Radzie Państw Morza Bałtyckiego 2025 – 2026. Jej zwiastun prezentowaliśmy na zaproszenie Fundacji Johna Nurminena i Instytutu Fińskiego na konferencji kick-off Dnia Morza Bałtyckiego w Estońskim Muzeum Morskim w Tallinnie 12 lutego tego roku. Premierowa wystawa w Haapsalu nie ma jeszcze formy skończonej – kolekcja 9 ilustracji, model 3D książki oraz strefa edukreacyjna uzupełnione zostaną instalacją dźwiękową z elementami słuchowiska oraz projekcją animacji ilustracji. Kolejne odsłony planowane są na Dniu Morza przy Lennusadam 28.08, podczas konferencji InnoCulture w Kultuurikattel 20-21.11 oraz na czterech z 2317 wysp estońskich.

O książce:

M come il mare [M jak Morze, Format 2021]

O M. wiemy niewiele. Znamy tylko inicjał jego imienia, wiemy, że już nie jest dzieckiem, ale jeszcze nie jest dorosły, że ma niebieskie oczy i że czasem jest mu smutno. Wiemy, że kiedy jest na plaży, zdarza mu się krzyczeć, choć nie wydobywa przy tym żadnego dźwięku. Że chciałby być morzem. Że kiedy wpatruje się w taflę wody, po głowie kołaczą mu się pytania: „Czy ktoś stoi tam, z drugiej strony? Tam, gdzie uciekają fale? Ktoś taki jak ja? I jak tam jest?”.

Joanna Concejo stworzyła subtelną i intymną opowieść, poruszającą nasze najczulsze struny serca. Wraz z każdą kolejną stroną coraz bardziej wchodzimy w historię M., nasłuchując jego tajemnicy, a jednocześnie zstępując w głąb swojego własnego wnętrza. Opowieść o złości, bólu, radości i nadziei. O tożsamości. O poszukiwaniu siebie.

O autorce:

Joanna Concejo urodziła się w 1971 roku w Słupsku, studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, na Wydziale Grafiki. W 1998 roku z dyplomem z rysunku i ilustracji w kieszeni osiadła na stałe we Francji. Po raz pierwszy jako artystka została zauważona dzięki instalacjom artystycznym w 2002 roku, kiedy to została zaproszona do udziału w Busan Biennale w Korei. W następnych latach odbyło się wiele wystaw jej prac: m.in. w Berlinie, Paryżu, Seulu. W 2004 roku wysłała swoje rysunki na Międzynarodowe Targi Książki dla Dzieci w Bolonii i została zakwalifikowana na wystawę ilustratorów – to był początek jej pracy w dziedzinie ilustracji. Książki Joanny Concejo wydawane są we Włoszech, Francji, Hiszpanii, Szwajcarii, Polsce. Nakładem wydawnictwa Format w Polsce i we Francji ukazał się nagrodzony przez IBBY (International Board on Books for Young People) Książę w cukierni (tekst: Marek Bieńczyk), Zgubiona dusza (z tekstem Olgi Tokarczuk, przetłumaczona na ponad dwadzieścia języków, m.in. estoński, i nagrodzona Bologna Ragazzi Award Special Mention, White Raven monachijskiej Międzynarodowej Biblioteki Młodzieżowej Internationale Jugendbibliothek oraz Grand Prix Tallińskiego Treinnale Ilustracji „Siła Obrazu”), Pan Wyrazisty (z tekstem Olgi Tokarczuk), M jak morze, Pan Nikt, No chodź (z tekstem Sébastiena Joanniez) oraz Ne le dis à personne ([Tylko nikomu nie mów] z Rafaelem Concejo).

Joanna Concejo w Estonii:

W Estonii po raz pierwszy jej prace oglądać można było w ramach ekspozycji Nadbałtyckiego Centrum Kultury „Look! Polish Picture Book!” w Estońskim Centrum Literatury dla Dzieci w Tallinnie w roku 2016, gdzie ogromne wrażenie na odbiorcach robiła książka Marka Bieńczyka i Joanny Concejo w formie leporello, czyli Książę w cukierni. Następie, w roku 2020, wybór ilustracji zgłoszonych do konkursu VI Tallińskiego Triennale Ilustracji „Siła Obrazu” prezentowany był w estońskiej Bibliotece Narodowej w Tallinnie, a polska ilustratorka otrzymała za nie jeden z 10 przyznawanych poza nagrodą Grand Prix Dyplomów oraz parę rękawiczek z estońskimi wzorami narodowymi i zaproszenie do organizacji ekspozycji autorskiej. Wystawa „To jest mój świat. Joanna Concejo – ilustracje i książki” pod kuratelą Viive Noor (ELK) i patronatem Ambasady RP w Tallinnie po raz pierwszy pokazana została w Estońskim Centrum Literatury w Tallinnie 2 sierpnia 2023 roku. Oficjalna prezentacja miała miejsce 8 września z udziałem Joanny Concejo, która przy okazji wizyty w Estonii spotkała się z publicznością i ilustratorami w ELK w Tallinnie. Gościła też w Kääsmu i Viinistu.

Kolejne spotkanie z Joanną Concejo i jej ilustracjami w Tallinnie miało miejsce 3 listopada 2023 roku podczas wernisażu ekspozycji VII Tallińskiego Triennale Ilustracji „Siła Obrazu” i ogłoszenia werdyktu międzynarodowego Jury w Estońskim Muzeum Architektury. Polską ilustratorkę i jej prace ze „Zgubionej duszy” uhonorowano Grand Prix.

Staraniem Ambasady RP w Tallinnie i Instytutu Adama Mickiewicza, w ramach oficjalnego programu Tartu – Europejskiej Stolicy Kultury 2024, w Estońskim Muzeum Narodowym [ERM] zaprezentowano multimedialną ekspozycję galerii ASP w Katowicach Rondo Sztuki  „Trzeba znaleźć jakieś swoje miejsce, usiąść i poczekać. Poszukiwania duszy w ilustracji Joanny Concejo. W tym samym czasie w Bibliotece Uniwersyteckiej, Miejskiej, księgarnio-kawiarni Biblioteek oraz Muzeum Zabawek pokazywano wystawę ilustracji „To jest mój świat”, podzieloną na 4 grupy tematyczne. Ilustratorka podczas trzydniowej wizyty przeprowadziła warsztaty plastyczne, odbyła liczne spotkania z czytelnikami i wzięła udział w wernisażu czterech odsłon eskpozycji 16 i 17 czerwca 2024 roku w Tartu.

W samym roku 2024 w Estonii zorganizowano kilkanaście ekspozycji prac Joanny Concejo, wśród najbardziej spektakularnych znalazły się interaktywne  prezentacje w ERM w Tartu i w Ogrodzie Botanicznym w Tallinnie (we współpracy z  Instytutem Adama Mickiewicza) oraz „M jak morze” na pokładzie „Daru Młodzieży”.

Joanna Concejo ma w Estonii niekwestionowaną pozycję ambasadorki polskiej sztuki.