
Z przyjemnością informujemy, że projekt ochrony dziedzictwa Ignacego Domeyki w Santiago de Chile uzyskał dofinansowanie ze środków Rzeczypospolitej Polskiej, w ramach Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą", zarządzanego przez Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.
W dniu 5 maja 2025 r. została podpisana umowa nr 106951/25/FPK/POLONIKA, będąca wynikiem wniosku złożonego przez Fundację Pro Architectura, we współpracy z Politechniką Krakowską oraz Uniwersytetem de Chile. Projekt jest finansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ze środków Funduszu Promocji Kultury, państwowego funduszu przeznaczonego na wspieranie kultury polskiej w kraju i za granicą.
Celem projektu jest poprawa jakości funkcjonowania muzeum zarządzanego obecnie przez rodzinę Ignacego Domeyki, mieszczącego się w jego zabytkowym domu przy ulicy Cueto 572 w Santiago de Chile, uznanym w 2016 r. za Pomnik Narodowy Chile (dekret nr 0255/2016). Projekt przewiduje dostosowanie muzeum do współczesnych standardów muzealnych, profesjonalizację ekspozycji i ochronę cennej kolekcji rodzinnej.
Projekt kierowany jest przez dr. hab. inż. architekta Kazimierza Butelskiego, profesora Politechniki Krakowskiej i będzie realizowany głównie przy udziale profesorów i badaczy z Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, wraz ze specjalistami z Uniwersytetu w Chile w dyscyplinach takich jak konstrukcje, konserwacja, architektura krajobrazu, dokumentacja dziedzictwa i muzealnictwo.
W 2025 roku przeprowadzone zostaną interdyscyplinarne badania budynku i jego ogrodu, a także inwentaryzacja i ewaluacja kolekcji wraz z opracowaniem kompleksowego projektu konserwatorskiego, który umożliwi jej długoterminowe zachowanie. Na podstawie tego projektu opracowane zostaną budżety niezbędne do przeprowadzenia prac konserwatorskich i restauratorskich w 2026 r., w ramach odrębnego wniosku.
Ignacy Domeyko (1802-1889), urodzony w majątku Długołęka na ziemiach ówczesnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wychował się w wielokulturowej tradycji integrującej dziedzictwo polskie i litewskie. Choć większość życia spędził w Chile, pozostał wierny ideałom swojej ojczyzny i młodości. Odegrał fundamentalną rolę w rozwoju chilijskiej nauki i edukacji - jako geolog, inżynier, nauczyciel i reformator systemu oświaty. Był jednym z pierwszych rektorów Uniwersytetu Chilijskiego, instytucji, którą pomógł założyć i która nadal kształci pokolenia Chilijczyków. Jego spuścizna naukowa i wkład w postęp Ameryki Południowej zostały docenione zarówno w Chile, jak i w Europie.
Modernizacja Muzeum Domeyki to nie tylko interwencja techniczna - to wyraz zaangażowania Polski w zachowanie dziedzictwa kulturowego za granicą. Inicjatywa ta łączy wysiłki rodziny Domeyko, polskiego i chilijskiego środowiska akademickiego oraz instytucji publicznych, pokazując, w jaki sposób pamięć historyczna może być motorem międzynarodowej współpracy kulturalnej.
W ramach projektu Ambasada RP w Chile miała zaszczyt odwiedzić dom polskiego naukowca i spotkać się z Pablo Domeyko oraz jego żoną i synem, przedstawicielami rodziny Domeyko; dr Eduardo Vera z Uniwersytetu Chile; architektem prof. Kazimierzem Bulewskim; Mariuszem Laskiem, Dyrektorem Generalnym KGHM Chile oraz Błażejem Marzochem przedstawicielem Sierra Gorda SCM,