24 lutego, w 3. rocznicę rozpoczęcia pełnoskalowej wojny Rosji przeciwko Ukrainie, przewodnictwo Finlandii w OBWE zwołało posiedzenie Wzmocnionej Stałej Rady OBWE, aby odnieść się do trwającej rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie.

Polskę reprezentował sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Władysław Teofil Bartoszewski, który zwrócił uwagę, że w czwartym roku wojny nie widać sygnałów deeskalacji konfliktu, a Rosja, wspierana przez Białoruś, kontynuuje zbrodniczą wojnę przeciwko Ukrainie. Minister podkreślił w przemówieniu (on-line): – Negocjacje nie mogą być prowadzone pod wpływem ataków bombowych lub rakietowych, ani szantażu nuklearnego. Angażujemy się w bieżące wysiłki Europy na rzecz przejęcia odpowiedzialności i znalezienia wykonalnych rozwiązań związanych z rozmowami pokojowymi, przy jednoczesnym zapewnieniu niezbędnego wsparcia dla Kijowa. –

Prawie wszystkie państwa uczestniczące w OBWE potępiły działania wojenne Rosji w Ukrainie, jako niedopuszczalny akt agresji i rażące naruszenie prawa międzynarodowego. Ministrowie odnosili się w swoich przemówieniach do fundamentalnych zasad OBWE, dekalogu helsińskiego, konieczności wyegzekwowania od Rosji odpowiedzialności za popełnione zbrodnie i ich rozliczenie. Wiele delegacji podkreślało również potencjalne znaczenie OBWE w procesie pokojowym.

Wypowiadające się kraje podkreśliły, że Ukraina musi znaleźć się przy stole negocjacyjnym. Minister spraw zagraniczny Ukrainy Andrij Sybiha zaznaczył: - Nie ma ani jednej wskazówki, że Rosjanie dążą do pokoju lub prawdziwych rozmów. Rosja dąży do poddania się Ukrainy i destabilizacji Europy. Putin nie jest negocjatorem, on łamie umowy. Możemy jedynie zmusić Rosję do prawdziwego pokoju. Nowa skuteczna architektura bezpieczeństwa w Europie może być zbudowana tylko na kompleksowym, sprawiedliwym i trwałym pokoju w Ukrainie. -

Minister W. T. Bartoszewski, podobnie jak przedstawiciele innych wypowiadających się państw, przypomniał, że to Rosja łamie zasady i zobowiązania OBWE: - Rosja naruszyła każde zobowiązanie określone w Akcie końcowym z Helsinek. Jeśli OBWE chce odgrywać konstruktywną rolę w kształtowaniu przyszłych stosunków między uczestniczącymi w niej państwami, nie może negocjować z agresorem. W związku z tym ‘no business as usual’, priorytetyzacja Ukrainy i izolacja agresorów przez Organizację powinny być wytycznymi dla kierownictwa OBWE. -

Wzmocniona Stała Rada OBWE zwoływana jest wyjątkowo. Zbiera się w Wiedniu, w formacie ministrów spraw zagranicznych 57 państw uczestniczących OBWE. Natomiast cotygodniowe posiedzenia, które odbywają się w Wiedniu, w formacie stałych przedstawicieli (ambasadorów) 57 państw uczestniczących OBWE, to Stała Rada OBWE - główny organ decyzyjny w zakresie regularnych konsultacji politycznych i zarządzania codzienną pracą operacyjną OBWE.

 

Zdjęcia: Micky Kroell/OBWE